พิธีกรรมไหว้ครูหมอโนราในจังหวัดตรัง
Abstract
การศึกษาเรื่องพิธีกรรมไหว้ครูหมอโนราในจังหวัดตรัง มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาการประกอบพิธีกรรมไหว้ครูหมอโนราในจังหวัดตรัง และ 2) เพื่อศึกษาคุณค่าของการประกอบพิธีกรรมไหว้ครูหมอโนราในจังหวัดตรัง เป็นการศึกษาวิจัยเชิงคุณภาพ นำเสนอด้วยการพรรณนาวิเคราะห์ เลือกศึกษาในจังหวัดตรัง ผู้ให้ข้อมูลหลัก คือ โนราใหญ่ จำนวน 9 คน เก็บข้อมูลโดยการสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วมและการสังเกตแบบมีส่วนร่วม รวมทั้งการสัมภาษณ์อย่างเป็นทางการและการสัมภาษณ์อย่างไม่เป็นทางการ และใช้การตรวจสอบข้อมูลแบบสามเส้า
ผลการวิจัยพบว่า พิธีกรรมโนราโรงครูในจังหวัดตรังประกอบขึ้นตามกำหนดสัญญา แก้บน และเพื่อขอขมาครูหมอโนรา มีระยะเวลาการประกอบพิธีกรรม 3 วัน เริ่มตั้งแต่ตอนเย็นในวันพุธสิ้นสุดตอนเย็นของวันศุกร์ เอกลักษณ์ที่พบเฉพาะในพิธีกรรมโนราโรงครูของจังหวัดตรัง คือ การตีเครื่องแบบสามฉับสามเทิง พิธีกรรมการตั้งบ้านตั้งเมืองในวันพุธ การเชิญครูหมอประทับทรงในช่วงเพลของวันพฤหัสบดี การเล่นบทไกรทอง รำคล้องหงส์ และเหยียบเสนในวันศุกร์ นอกจากนี้ยังมีพิธีกรรมปลีกย่อยและวิถีปฏิบัติที่เฉพาะตัวอีกหลายประการ ด้านคุณค่าของพิธีกรรมโนราโรงครูในจังหวัดตรัง พบว่าสามารถตอบสนองต่อความเชื่อ อารมณ์ความรู้สึกของผู้คน อีกทั้งยังเป็นกติกาของสังคมและการเป็นเครื่องมือสำหรับเลี้ยงชีพได้อีกด้วย