กระบวนทรรศน์หลังนวยุคในปรัชญาศิลปะของท่านพุทธทาสภิกขุ : การศึกษาเชิงวิเคราะห์ วิจักษ์ และวิธาน Post - Modern Paradigm in Philosophy of Art in the Point of view of Ven. Buddhadasa Bhikku : An Analytic, Appreciative and Applicative Study
Keywords:
พุทธทาสภิกขุ, กระบวนทรรศน์หลังนวยุค, ปรัชญาศิลปะAbstract
งานวิจัยเรื่องนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อแสดงให้เห็นว่า ปรัชญาศิลปะของท่าน พุทธทาสภิกขุ มีกระบวนทรรศน์ทางปรัชญาตรงกับกระบวนทรรศน์หลังนวยุคหรือหลัง สมัยใหม่ โดยมีสาระสำาคัญตรงกันหลายประการ เช่น การปฏิเสธความแน่นอนตายตัว ตามกฎวิทยาศาสตร์ การเข้าใจความจริงของโลกต้องตีความผ่านภาษาตามบริบท ของภาษานั้น ๆ และยอมรับว่าโลกต้องมีความหลากหลาย ซึ่งเป็นไปตามกฎธรรมชาติ ที่มิอาจหลีกเลี่ยง การเห็นโลกในทรรศนะดังกล่าวของท่านพุทธทาสภิกขุ ปรากฏอยู่ในคำาอธิบาย หลักธรรมทางพุทธศาสนาของท่าน โดยท่านได้ตีความคำาสอนให้มีความหมายใหม่ เพื่อให้ เราสัมผัสกับนิพพานหรือความหลุดพ้นได้ในชีวิตประจำาวันนี่เอง และการเข้าถึงความ หลุดพ้นดังกล่าว ท่านเรียกว่า “เห็นปรัชญาศิลปะ”
การนำาเสนอในครั้งนี้จะนำาเสนอในรูปของการถกเถียงของความเห็นที่ตรงข้าม กันสองฝ่าย โดยฝ่ายหนึ่งเห็นว่าปรัชญาศิลปะของท่านไม่สอดคล้องกับกระบวนทรรศน์ หลังนวยุคแต่อย่างใด แต่ผู้วิจัยได้เสนอเหตุผลหักล้างความเห็นดังกล่าว และแสดงเหตุผล ให้เห็นว่า ท่านเป็นนักคิดหลังนวยุคอย่างแน่นอน เพราะท่านเน้นว่าโลกเป็นอนัตตา และ การเห็นดังกล่าวจะทำให้โลกเกิดสันติภาพได้