สมาคมลับอั้งยี่ในประเทศไทย : กรณีอั้งยี่ภาคใต้ (Chinese Secret Societies in Thailand: Chinese Secret Societies in Southern Region)

Abstract

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาประวัติความเป็นมาในการก่อตั้ง สมาคมลับอั้งยี่จีนภาคใต้ 2) ศึกษาบทบาทและเหตุการณ์สำคัญที่เกิดขึ้นจากการเคลื่อนไหวของสมาคมลับอั้งยี่ภาคใต้ 3) ศึกษาผลกระทบของการก่อตั้งสมาคมลับอั้งยี่ที่มีต่อพื้นที่ภาคใต้ในบริบทต่าง ๆ การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยทางเอกสาร (Documentary Research) จากนั้นนำเสนอแบบพรรณนาเชิงวิเคราะห์ (Analytical Description) ดำเนินการศึกษาวิจัยโดยการเก็บข้อมูลเอกสารทางประวัติศาสตร์ ทั้งเอกสารขั้นต้นและเอกสารขั้นรอง ผลการศึกษาพบว่า สมาคมลับอั้งยี่ในภาคใต้ก่อตั้งขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 2 จากอิทธิพลของสมาคมลับอั้งยี่ในมลายู อีกทั้งยังมีการไปมาหาสู่ภายใต้กลุ่มอั้งยี่สาขาเดียวกัน กลุ่มสมาคมลับอั้งยี่ภาคใต้ที่สำคัญมีสามกลุ่ม ได้แก่ สมาคมอั้งยี่ยี่หิน สมาคมอั้งยี่บุนเท่าก๋ง และสมาคมอั้งยี่โฮเซง สิ่งที่สมาคมลับอั้งยี่ภาคใต้แตกต่างไปจากสมาคมลับอั้งยี่จีนในภูมิภาคอื่น ๆ เริ่มจากการเป็นโจรสลัดจีน ไปจนถึงการเป็นอั้งยี่แรงงานจีนใน ภาคธุรกิจเหมืองแร่ดีบุกบนแผ่นดิน การเคลื่อนไหวของสมาคมลับอั้งยี่สร้างผลกระทบต่อพื้นที่ภาคใต้ในหลายบริบท แต่ส่วนใหญ่เป็นไปในแง่ลบ งานวิจัยชิ้นนี้ทำให้เห็นภาพ การรวมกลุ่มของชาวจีนโพ้นทะเลในอีกมิติหนึ่งที่คนทั่วไปมักมองข้าม โดยสามารถใช้ ผลการวิจัยเป็นข้อมูลพื้นฐานทางประวัติศาสตร์เพื่อการค้นคว้าต่อยอดงานวิจัยด้าน จีนศึกษาได้ต่อไป This research paper aims to study 1) background of Chinese secret society establishment in southern region of Thailand 2) roles and significant incidents occurred by the Chinese secret society’ movement and 3) consequences from the establishment of the secret society in the south. This study employed the documentary research method and presented the analytical description. Both data from primary and secondary historical documents were collected. The study found that the Chinese secret society in the southern region was firstly appeared during King Rama II’s period. The groups were formed by the influence of Chinese secret society in Malay region. The southern Chinese secret society also had relation with a Chinese secret society in Malay region under the same alliance of Chinese secret society. There were three main Chinese secret societies in the southern region: Ghee Hin, Toh Peh Kong, and Ho Seng. They were different from the secret society in other regions from being pirate working under certain structure and conducting Chinese secret society worship to its role of Chinese worker secret society who had influence over tin mining business on the mainland. Chinese secret society movement had impacted to southern region of Thailand in many sides, but their effects were largely negative. This study will draw a clear picture of how oversea Chinese gather their own groups in another form which ordinary people always ignore as well as using the findings in this study as a fundamental historical data in further study related to China studies.