ความหมายและภาพลักษณ์“กินนอหรา”ในมุมมองของคนใต้ Meaning and Image of “Kin-nor-raa” in the View of Southern People
Keywords:
กินนอหรา, ความหมาย, ภาพลักษณ์, มุมมองคนใต้, Kin-nor-raa, Meaning, Image, the View of Southern PeopleAbstract
การศึกษาความหมายและภาพลักษณ์ของกินนอหรา ในมุมมองของคนใต้ จากข้อมูลเอกสาร และการสัมภาษณ์คนท้องถิ่นในพื้นที่จังหวัดพัทลุง จังหวัดนครศรีธรรมราช และจังหวัดสงขลา สามารถวิเคราะห์ความหมายของกินนอหรา ได้ 2 ประการ คือ กินนอหราเป็นพงศ์พันธุ์หนึ่งที่สะท้อนความลึกเร้นและยิ่งใหญ่ของป่าหิมพานต์และ เขาวงกต และ กินนอหราเป็นภาพสะท้อนความเชื่อของคนใต้ สำหรับภาพลักษณ์ของ กินนอหรา ปรากฏใน 3 ลักษณะ คือ ผู้หญิงที่มีรูปร่างหน้าตางดงาม ผู้หญิงที่มีปัญญา และผู้หญิงที่มีความดีงาม คนใต้ไม่เพียงเชื่อมโยงตำนานป่าหิมพานต์อันลึกเร้นและยิ่งใหญ่กับตำนาน“กินนอหรา” หากยังสะท้อนมุมมองความเชื่อและพิธีกรรมเรื่องเวรกรรมอย่างลึกซึ้ง ในขณะเดียวกัน ผู้หญิงในสายตาของคนใต้ ประกอบด้วย มิติความงาม มิติความเก่ง และมิติความดี
Abstract The data in the study of meaning and image of “Kin-nor-raa” in the view of southern people was taken from documents and the interview conducted with local people in the area of Pattalung, Nakhon Si Thammarat and Songkhla provinces. The meaning of Kin-nor-raa is classified into two types: meaning related to legends and meaning related to beliefs. For the image of Kin-nor-raa, it appears into three characteristics: a beautiful, wise or moral woman. The southern people not only relate the legend of Himmapan forest that is mysterious and mighty to the legend of Kin-nor-raa, but it also reflects the view of beliefs and rituals in terms of deep compassion for karma. The southern people view a woman as a beautiful, competent and moral being.
References
กลิ่น คงเหมือนเพชร ปริวรรต. (2548). “ไตรภูมิ ฉบับบ้านกระบี่น้อย”, ใน วรรณกรรมทักษิณ วรรณกรรมคัดสรร เล่มที่ 1. กรุงเทพฯ : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) มหาวิทยาลัยราชภัฎสุราษฎร์ธานี. (หน้า 83)
__________ ปริวรรต. (2548). “โองการพญากรูด”, ใน วรรณกรรมทักษิณ
วรรณกรรมคัดสรร เล่มที่ 2. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย(สกว.) มหาวิทยาลัยราชภัฎสุราษฎร์ธานี. (หน้า 277-278, 288)
กลิ่น คงเหมือนเพชร และ ชวน เพชรแก้ว ปริวรรต. (2548). “พระนิพพานสูตร คำกาพย์ ฉบับอำเภอฉวาง จังหวัดนครศรีธรรมราช”, ในวรรณกรรมทักษิณ วรรณกรรมคัดสรร เล่ม ที่ 3. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) มหาวิทยาลัยราชภัฎสุราษฎร์ธานี. (หน้า 107)
เกษม ขนาบแก้ว. (2559). การอนุรักษ์สืบสานบทหนังตะลุงคัดสรร เล่มที่ 8. สงขลา :
โครงการรวบรวมศึกษาและเผยแพร่ภูมิปัญญาชาวบ้านภาคใต้.
เกรียงไกร กองเส็ง. (2559). “ร่างกายใต้บงการ” การเปลี่ยนแปลงความหมาย “ความงาม
ของสตรีไทย – จีนตามวิถีสมัยใหม่”, วารสารมหาวิทยาลัยราชภัฎลำปาง. 5 (2), 235 –249.
ชัยวุฒิ พิยะกูล. (2552). การปริวรรตวรรณกรรมท้องถิ่นภาคใต้ประเภทหนังสือบุด เรื่อง
ตำราใบปอ: ศาสตราฉบับบ้านดังหวัน อำเภอบาลิง รัฐเกดะห์ ประเทศ
มาเลเซีย. สงขลา: สถาบันทักษิณคดีศึกษา มหาวิทยาลัยทักษิณ.
ชัยวุฒิ พิยะกูล และ พิทยา บุษรารัตน์ ปริวรรต. (2552). “พระสุธน – นางมโนห์รา ฉบับ
วัดโพธิ์ปฐมาวาส อำเภอเมืองสงขลา จังหวัดสงขลา”, ในวรรณกรรมทักษิณ
วรรณกรรมคัดสรร เล่มที่ 5. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) มหาวิทยาลัยราชภัฎสุราษฎร์ธานี. (หน้า 64-65, 75, 77)
ทศพล ศรีพุ่ม. (2557).“การซ้อนนิทานกับการนำเสนอคำสอนในวรรณคดีชาดกของไทย”,
วารสารมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. 21(1), 59 – 89.
ปรานี วงษ์เทศ. (2531). “นิทานชาดกกับโลกทัศน์ของลาวพวน”, ใน พื้นถิ่นพื้นฐาน: มิติ
ใหม่ของคติชนวิทยาและวิถีชีวิตสามัญ ของ “พื้นบ้านพื้นเมือง”. กรุงเทพฯ : ศิลปวัฒนธรรม.
__________. (2544). เพศและวัฒนธรรม. พิมพ์ครั้งที่ 2 กรุงเทพฯ : เรือนแก้วการพิมพ์.
__________ (2549). เพศสภาวะในสุวรรณภูมิ (อุษาคเนย์). กรุงเทพฯ : เรือนแก้วการ
พิมพ์.
ปริญญา ปานชาวนา. (2557). วรรณกรรมท้องถิ่นตามแนวลำน้ำตาปี. วารสาร
มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี. 6 (1) : 101-129.
พิทยา บุษรารัตน์. (2542). การปริวรรตวรรณกรรมท้องถิ่นภาคใต้ประเภทหนังสือบุด
เรื่องพระรถนิราศ ฉบับอำเภอเมืองสงขลา จังหวัดสงขลา. สงขลา :
มหาวิทยาลัยทักษิณ.
__________. (2553). นาฏกรรมแห่งลุ่มทะเลสาบสงขลา การเปลี่ยนแปลงและ
ความสัมพันธ์กับสังคมและวัฒนธรรมของหนังตะลุงและโนรา. กรุงเทพฯ : สำนักงาน กองทุนสนับสนุนการวิจัย.
__________ปริวรรต. (2548). “สุวรรณหงส์ คำกาพย์ ฉบับหลวงพุทธราชศักดา
จังหวัดพัทลุง”,ในวรรณกรรมทักษิณ วรรณกรรมคัดสรร เล่มที่ 11. กรุงเทพฯ: สำนักงาน กองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) มหาวิทยาลัยราชภัฎสุราษฎร์ธานี. (หน้า 35)
พิทยา บุษรารัตน์ และ ประพนธ์ เรืองณรงค์ ปริวรรต. (2548). สุภาษิตสอนหญิง คำกาพย์
ฉบับนายเทพ บุณยประสาท ใน วรรณกรรมทักษิณ วรรณกรรมคัดสรร เล่มที่ 12กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) มหาวิทยาลัยราชภัฎสุราษฎร์ธานี. (หน้า 241)
พญาลิไท. (2525). ไตรภูมิกถาหรือไตรภูมิพระร่วง. กรุงเทพฯ: สำนักงานสลากกินแบ่ง
รัฐบาล. หน้า 138.
พรชีวินทร์ มลิพันธุ์. (2549). กินรี: สุนทรียภาพในงานศิลปะและวรรณกรรม. กรุงเทพฯ:
ศยาม.หน้า 35-36.
เพชรินทร์ นาทศรีทา. (2554). ภาพลักษณ์หญิงไทยในวรรณกรรมของนักเขียนหญิงที่
ได้รับรางวัลซีไรต์. การประชุมเสนอผลงานวิจัยระดับบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ครั้งที่ 1 เมื่อวันที่ 26 สิงหาคม 2554.
ภิญโญ จิตต์ธรรม. (2509). เพลงพื้นเมืองภาคใต้ “เพลงร้องเรือหรือเพลงกล่อมเด็ก”.
กรุงเทพฯ: โรงเรียนสตรีฝึกหัดครูสงขลาจัดพิมพ์โดยความร่วมมือของมูลนิธิเอเชีย แห่งประเทศไทย.
วรารัชต์ มหามนตรี. (2014). “ภาษิต สำนวน : ภาพสะท้อนโลกทัศน์ของคนไทยต่อ
ผู้หญิง”, วารสารอารยธรรมศึกษา โขง-สาละวิน. 5(2); กรกฎาคม - ธันวาคม: 9 – 58.
วิไลลักษณ์ เล็กศิริลักษณ์ ปริวรรต.. (2548). “พระสุธน-มโนราห์ ฉบับศูนย์วัฒนธรรม
มหาวิทยาลัยราชภัฎภูเก็ต”, ในวรรณกรรมทักษิณ วรรณกรรมคัดสรร เล่มที่ 13. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) มหาวิทยาลัยราชภัฎ
สุราษฎร์ธานี. (หน้า 260)
__________ ปริวรรต. (2548). “ศาสตราฉบับตำบลเขารูปช้าง”, ใน วรรณกรรมทักษิณ
วรรณกรรมคัดสรร เล่มที่ 2. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.)มหาวิทยาลัยราชภัฎสุราษฎร์ธานี. (หน้า245, 251-252)
ศรีศักร วัลลิโภดม. (2531). “บทความนำ : อันเนื่องด้วยวัฒนธรรมท้องถิ่น”,ใน พื้นถิ่น
พื้นฐาน: มิติใหม่ของคติชนวิทยาและวิถีชีวิตสามัญ ของ“พื้นบ้านพื้นเมือง”. กรุงเทพฯ : ศิลปวัฒนธรรม.
สาคร บุญเลิศ ปริวรรต. (2548). “พิมพาแจ้งชาติ คำกาพย์”, ในวรรณกรรมทักษิณ
วรรณกรรมคัดสรร เล่มที่ 3. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) มหาวิทยาลัยราชภัฎสุราษฎร์ธานี.
สุภาวดี เพชรเกตุ. (2560). “มิติความเป็นหญิงกับกลไกของสังคมในกฤษณาสอนน้องคำ
กลอนฉบับชาวบ้านเมืองเพชรบุรี”, วารสารหาดใหญ่วิชาการ.15(1); มกราคม – มิถุนายน: 91 – 107.
สุธิวงศ์ พงศ์ไพบูลย์. (2512). คติชาวบ้านปักษ์ใต้. กรุงเทพฯ : ก้าวหน้า.
__________. (2549). “สิ่งสำแดงถึงความเป็นท้องถิ่นของวรรณกรรม : กรณี
วรรณกรรมท้องถิ่นภาคใต้”, วารสารมนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัย ทักษิณ. 1 (1) ; เมษายน – กันยายน : 1 – 25.
__________. (2544). โครงสร้างและพลวัตวัฒนธรรมภาคใต้กับการพัฒนา.
กรุงเทพฯ:สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.).
__________ปริวรรต. (2548). “พระรถเมรี คำกาพย์”, ในวรรณกรรมทักษิณ
วรรณกรรมคัดสรร เล่มที่ 8. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) มหาวิทยาลัยราชภัฎสุราษฎร์ธานี. (หน้า 143, 339)
สุธิวงศ์ พงศ์ไพบูลย์ และ พ่วง สุวรรณรัตน์. (2542). “หนังตะลุงคน”, ใน สารานุกรม
วัฒนธรรมภาคใต้ เล่ม 17. กรุงเทพฯ : มูลนิธิสารานุกรมวัฒนธรรมไทย ธนาคารไทยพาณิชย์.
สำนักงานราชบัณฑิตสภา. (2552). กรรม (6 กันยายน 2552). [ออนไลน]. เข้าถึงไดจาก
http://www.royin.go.th/ [2561, มกราคม 29].
เอนก นาวิกมูล บรรณาธิการ. (2559). พิพิธภัณฑ์ระโนด. กรุงเทพฯ : พิมพ์ดี จำกัด.
อุดม หนูทอง. (2524). วรรณกรรมสดุดีและแหล่ทำขวัญของภาคใต้. สงขลา : โรงพิมพ์
สงขลาพาณิชย์.
__________. (2536). โนรา. สงขลา : มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ภาคใต้.
อุบลศรี อรรถพันธุ์. (2554). การปริวรรตวรรณกรรมท้องถิ่นภาคใต้ประเภทหนังสือบุด
เรื่องบิงยมาศทอง. สงขลา : สถาบันทักษิณคดีศึกษา. (หน้า 136)
__________ปริวรรต. (2548). “วรพินธ์ คำกาพย์”, ในวรรณกรรมทักษิณ
วรรณกรรมคัดสรร เล่มที่ 10. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.)มหาวิทยาลัยราชภัฎสุราษฎร์ธานี. (หน้า 389)
อุบลศรี อรรถพันธุ์ และ เกษม ขนาบแก้ว ปริวรรต. (2548). “ป้องครก คำกาพย์”, ใน
วรรณกรรม ทักษิณวรรณกรรมคัดสรร เล่มที่ 6. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุน สนับสนุนการวิจัย (สกว.) มหาวิทยาลัยราชภัฎสุราษฎร์ธานี.
อัควิทย์ เรืองรอง. (2558). โดยสำคัญ “ปัญญา” ของนารี: ภาพลักษณ์สตรีในวรรณคดีไทย
สมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นกับปัจจัยเกื้อกูลด้านการศึกษา”, วารสารสถาบัน วัฒนธรรมและศิลปะ.7(1); กรกฎาคม – ธันวาคม: 9 – 18.
Ali Shehzad Zaidi. (2008). “Legitimizing Myth and the Search for Meaning”,
Theory in Action. 1(4); October : 114-122.
Gary, Martin. (2007). “Beauty is in the eye of beholder” the phrase finder.
Graham, Jesse and Haidt, Jonathan. (2010). Beyond Beliefs: Religions Bind
Individuals Into Moral Communities. Personality and Social Psychology Review. 14(1) 140–150.
Headley, Robert. (1997). Modern Cambodian – English Dictionary.
Dunwoody Press. [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก https://en.wikipedia. org/wiki/Kinnara [2560, ตุลาคม 17].
Michael R. Spicler. (1995). Medieval Theories of Aesthetics. Internet
Encyclopedia of Philosophy (IEP) p. 1-14.
Murthy, Krishna. (1985).Mythical Animals in Indian Art. Abhinav
Publications. P.14-17
Pappas, Nickolas. (2008). “Plato’s Aesthetics”, The Stanford Encyclopedia of
Philosophy, Edward N. Zalta (e d.).
Ramos, Maximo D. (1971). Creatures of Philippine Lower Mythology.
Manila: University of the Philippines Press. 390 pp.
Russell, Bertrand. (1919). “The Study of Mathematics”, Mysticism and Logic:
An Other Essays. Longman. p.60
Seife, Charles (2000). Zero: The Biography of a Dangerous Idea. Penguin. ISBN
-14 - 029647-6. p. 32
Strachan, Paul. (1989). Imperial Pagan: Art and Architecture of Old
Burma. University of Hawaii Press.
Sunita, Khatnani. (2009). "The Indian in the Filipino". Philippine Daily
Inquirer. Archived from the original on 21 June 2015. [ออนไลน]. เขาถึงไดจาก http://globalnation.inquirer.net/cebudailynews/opinion/view
/20091011-229561/The-Indian-in-the-Filipino. [2560, ตุลาคม 17].
Taylor, P.A. (2014). Meaning, Expression, and the Interpretation of
Literature. The Journal of Aesthetics and Art Criticism, 72. P.379 – 391.
William Keith Chambers Guthrie, (1978), A history of Greek philosophy,
Volume 1: The earlier Presocratics and the Pythagoreans, CambridgeUniversity Press. p. 173.
Yu, Douglas W; Shepard, Glenn H, Jr. Nature; London396.6709 (Nov 26,
: 321-2.
H. Paul Grice (1989), Studies in the Way of Words. Harvard University Press.
(p.213-223)
บุคลานุกรม
พลอย ทุ่มแก้ว (ผู้ให้สัมภาษณ์) พรพันธุ์ เขมคุณาศัย (ผู้สัมภาษณ์). ณ บ้านเลขที่ 72 หมู่ 1
ตำบลแพรกหา อำเภอควนขนุน จังหวัดพัทลุง. เมื่อวันที่ 15 กุมภาพันธ์ 2560.
พระไพศาลประชามาศ (ผู้ให้สัมภาษณ์) พรพันธุ์ เขมคุณาศัย (ผู้สัมภาษณ์). ณ วัด
ชลธาราสิงเห หมู่ 3 บ้านท่าพรุ ตำบลเจ๊ะเห อำเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส.
เมื่อวันที่ 20 มีนาคม 2560.
วรรณชัย สองเมืองสุข (ผู้ให้สัมภาษณ์) พรพันธุ์ เขมคุณาศัย (ผู้สัมภาษณ์). ณ บ้านเลขที่ 80/52 ซอยมโนราห์ หมู่ 5 บ้านสวนตูล อำเภอเมือง จังหวัดสงขลา. เมื่อวันที่ 26 มกราคม 2560.